Categorie: Zelfontwikkeling

Wat is coaching en wat is mentoring?

Wat is coaching en wat is mentoring? • En wat zijn de belangrijkste verschillen tussen mentoring en coaching? • JobTeaser vergelijkt!

1 min. leestijd

Een hand reikt naar boven en wordt vastgepakt door een andere hand

Coaching en mentoring zijn twee methoden die steeds vaker worden gebruikt op de arbeidsmarkt. Met name bedrijven gebruiken deze methoden om universitair afgestudeerden, jonge professionals en toekomstige managers op te leiden. Wat zijn coaching en mentoring precies en wat is het verschil? JobTeaser legt het uit.

Wat is mentoring precies?

Een ervaren persoon geeft zijn expertise en kennis door aan iemand die nog aan het begin van zijn professionele carrière of een bepaalde ontwikkeling staat: dit is het basisidee achter mentoring. Mentoring beschrijft de relatie tussen twee mensen, de mentee, die doelen wil bereiken, en de mentor, die de mentee onderweg begeleidt en ondersteunt. Mentoren nemen de rol van adviseur en ervaren raadgever op zich. In deze functie hebben mentoren uiteraard ook een professionele en persoonlijke rolmodelfunctie.

Belangrijk: Mentoring moet altijd vrijwillig zijn. Mentoring resulteert immers meestal in een langdurige, vertrouwelijke en ook persoonlijke adviesrelatie.

Mentoring: geven en nemen?

Mentoring is bijzonder efficiënt wanneer beide partijen van elkaar profiteren. Natuurlijk is het in de eerste plaats de mentee die leert van de input van de mentor, maar ook mentoren hebben tot op zekere hoogte baat bij de relatie. De volgende lijst maakt de voordelen voor mentee en mentor duidelijk.

Voordelen voor menteeVoordelen voor mentor
Hulp bij loopbaanoriëntatieTrainen van sociale en communicatieve vaardigheden
Nieuwe loopbaanperspectievenActuele inzichten uit onderzoek
Zelfreflectie op eigen vaardighedenFrisse ideeën van jonge academici
Kans op persoonlijke en professionele ontwikkelingZelfreflectie op eigen werk
Moed voor eigen carrièreOpleiden van gekwalificeerde jongeren
Ondersteuning bij studie en werkWerving van nieuwe medewerkers
Inzicht in de structuren van de professionele wereldHet leggen van contacten met andere mentoren
Integratie in het netwerk van mentoren
Leren en profiteren van de ervaring
Kennisoverdracht
Nuttig advies
Vooruitzicht op een baan

"Een mentor is iemand die meer talent en bekwaamheid in jou ziet dan jij in jezelf ziet. Hij of zij helpt om het uit jou te halen." (Bob Proctor)

Mentorrelaties – formeel of informeel

Mentoring wordt met name door bedrijven gebruikt als instrument voor personeelsontwikkeling, maar je kunt mentoring ook vinden op andere gebieden zoals opleiding, loopbaan of vrije tijd. In principe kan er een onderscheid worden gemaakt tussen formele mentoring en informele mentoring. Informele mentoringgesprekken vinden plaats in de privésfeer zonder organisatie en structurering van buitenaf. Zoiets kan heel spontaan gebeuren - een beetje zoals een vriendschap. Formele mentorrelaties daarentegen ontstaan meestal door bemiddeling in het kader van een mentorprogramma. Mentor en mentee komen hier samen en de daaropvolgende adviessessies worden gedocumenteerd en geëvalueerd.

Tegenwoordig vind je een verscheidenheid aan mentorprogramma's, waarvan de meeste studenten, afgestudeerden en starters kunnen profiteren in hun ontwikkeling. Zo zijn er o.a.

  • mentorprogramma's tijdens studies,
  • mentorprogramma's voor het starten van een carrière of voor professionele oriëntatie,
  • interne mentorprogramma's van bedrijven.

Georganiseerd mentoring heeft zijn prijs. Over het algemeen is een deelnamevergoeding vereist, die de kosten van plaatsing, ondersteuning, bijeenkomsten en seminars dekt. Als mentoring via de werkgever plaatsvindt, dragen de bedrijven meestal de kosten van de mentees. Externe mentorprogramma's worden vaak door de staat gesubsidieerd, zodat je als mentee niet per se de volledige vergoeding hoeft te betalen. In de meeste gevallen werken mentoren op vrijwillige basis.

Let op, dit kan verwarrend zijn: een traineeprogramma is een programma dat dient om universitair afgestudeerden op te leiden tot junior medewerkers. Tijdens zo'n programma doorloopt de stagiair diverse afdelingen, seminars en netwerkevents binnen het bedrijf.

Wat is coachen?

Om het verschil tussen mentoring en coaching te verduidelijken, kijken we eerst naar wat er in het algemeen onder coaching wordt verstaan. De term coaching dekt verschillende adviesvormen in een professionele context. Coaching is beperkt in tijd, thematisch gedefinieerd en gericht op een doel. De individuele begeleiding van individuen, groepen of teams is gericht op technisch-feitelijke en vaak ook psychologisch-sociodynamische vragen of problemen die betrekking hebben op de arbeidswereld.

Welke doelen kan coaching onder andere hebben? Een selectie

  • Beoordeling en ontwikkeling van persoonlijke vaardigheden
  • Leiderschapsvaardigheden verbeteren
  • Conflicthantering
  • Omgaan met stress
  • Time management
  • Motivatie van werknemers
  • Persoonlijke ontwikkeling
  • Verbeteren communicatieve vaardigheden
  • Integratie van nieuwe medewerkers
  • Teambuilding
  • Professionele zelfrealisatie
  • Bevordering van projectwerk
  • Vergroten relatievaardigheden

Tijdens coaching vinden gestructureerde gesprekken plaats tussen de coach en de coachees. Deze dienen om, afhankelijk van het doel, hun eigen oplossingsrichtingen te ontwikkelen. De coach fungeert als neutrale, kritische gesprekspartner. Bij coaching worden methoden uit het gehele spectrum van personeels- en managementontwikkeling ingezet.

Belangrijk: Coaching is geen beschermde functietitel. Er is geen door de staat erkende opleiding en er is geen landelijke beroepsvereniging die bepaalde kwaliteitsnormen voorschrijft voor mensen die zichzelf coach noemen.

Coaching vs. mentoring: de verschillen

Je weet waarschijnlijk al dat er een duidelijk verschil is tussen coaching en mentoring. Bij mentoring is meer sprake van een langdurige relatie en een uitwisseling van ervaring en kennisoverdracht tussen twee personen, en coaching is meer thematisch gedefinieerd, beperkt in tijd en sterk doelgericht. Daarnaast vindt niet alleen individuele coaching plaats, de gesprekken kunnen ook in teamverband of groep plaatsvinden. In onderstaande tabel zie je in één oogopslag de belangrijkste verschillen.

Coaching versus mentoring: de verschillen

CoachingMentoring
TaakgerichtGebaseerd op relatie
Heeft methodenHeeft kennis en ervaring in zijn vakgebied
Moedigt zelfreflectie aan zodat je jouw persoonlijke pad kunt vinden.Deelt zijn kennis en kunde met jou
Stelt vragen en geef hulp bij het vinden van een oplossingAdviseert en ondersteunt je met zijn expertise, initieert ontwikkelingen
Duwt je niet in een bepaalde richtingToont je een mogelijke weg
Vindt plaats op ooghoogteVerloopt hiërarchisch
Neutraal standpuntPersoonlijke mening wordt meegenomen in het advies
Tijdelijke relatieLangdurige relatie / sponsoring

Coaching vs. mentoring: de overeenkomsten

Je hebt waarschijnlijk gemerkt dat coaching en mentoring veel gemeen hebben. Zowel coach als mentor willen je zo goed mogelijk voorbereiden op professionele taken en er op hun eigen manier voor zorgen dat je de doelen bereikt die je jezelf hebt gesteld. Het persoonlijke contact tussen coach en coachee, maar ook tussen mentor en mentee is een andere overeenkomst. Daarnaast kunnen mentoren natuurlijk ook technieken uit coaching gebruiken bij het voeren van gesprekken. Een goede coach kan ook je mentor worden.

Zowel coaching als mentoring vormen een nuttige en belangrijke ondersteuningsoptie als het gaat om je persoonlijke ontwikkeling. Terwijl mentoring in bedrijven vooral gericht is op jonge professionals, is coaching vooral een ontwikkelingsinstrument voor toekomstige en nieuwe managers.

Nog geen profiel op JobTeaser? Meld je nu gratis aan en vind je droombaan!