Fout 404. Het sollicitatiegesprek: is stress nodig voor een succesvol gesprek?

Eens kijken, waar komt stress vandaan?  

Maak je geen zorgen, zenuwachtig zijn is heel normaal, sterker nog, het is de natuur. Stress is een reactie van het lichaam, of beter van de nerveuze spanningen in een onbekende situatie, of een situatie waarover je geen controle hebt. Als er iets ongewoons gebeurt, verliest de prefrontale cortex de controle. Dit gebied in de hersenen fungeert normaal gesproken als 'automatische piloot'. Je lichaam komt in verhoogde staat van paraatheid, waardoor de hormonen adrenaline en cortisol vrijkomen met de bekende bijbehorende fysieke reacties als trillen, zweten en een snellere hartslag. Maar die reacties hebben een belangrijke functie: aanpassing. Ze helpen ons lichaam om in actie te komen: vechten of vluchten.  

Een sollicitatiegesprek is een goed voorbeeld van een ongewone situatie, met genoeg uitdaging om een stressreactie uit te lokken. Zo'n gesprek activeert gemakkelijk je innerlijke angst voor afwijzing, die ontstaan is in je kindertijd en door gebeurtenissen die in meer of mindere mate traumatisch waren.  

'Doseren is het toverwoord' 

Als dat het geval is, is stress niet per se negatief, juist niet. Er bestaat namelijk ook een positieve vorm van stress, ook wel Eustress genoemd. Dit is de spanning die automatisch ontstaat in het lichaam om te kunnen reageren op nieuwe prikkels. Deze kleine stresspiekjes dwingen je lichaam en je geest om zich aan te passen, waardoor je scherper en alerter wordt, en beter in staat om je capaciteiten te benutten. In het geval van een gesprek zorgt deze adrenalineboost voor meer energie, een verhoogde creativiteit en meer enthousiasme, en het maakt je overtuigender. Hierdoor kun je scherper reageren op lastige vragen die de recruiter stelt, en razendsnel de juiste antwoorden paraat hebben. Een snufje stress kan dus zeker in je voordeel werken.  

Het is allemaal een kwestie van doseren: door een te hoog stressniveau of juist helemaal geen stress kun je je capaciteiten niet optimaal gebruiken. In onze prestatiemaatschappij hebben we geleerd om sterke emoties als een minpunt te beschouwen. Het is juist de bedoeling om stress als een pluspunt op je cv te zetten, want het getuigt van een groot aanpassingsvermogen en een gezonde emotionele intelligentie. Kortom, stress zorgt voor de beste interactie met je gesprekspartner. 

Hoe kun je stralen dankzij stress? 

Uit een onderzoek van Harvard blijkt dat zodra je anders gaat denken over stress en de bijbehorende lichamelijke uitingen als nuttig gaat zien, je beter gaat presteren in stressvolle situaties. Beter gezegd: de testpersonen maakten zich minder zorgen, ondervonden minder psychische stress en voelden zich zelfverzekerder. De fysieke reactie lijkt zelfs erg op een geluksmoment, en het geeft je moed. 

Om dit resultaat te krijgen moet je dus je visie op stress aanpassen door meer positieve effecten toe te kennen aan de fysiologische symptomen ervan. Zweet ik? Bloos ik? Trilt mijn stem? Gaat mijn hart tekeer? Dit betekent dat het lichaam een boodschap afgeeft: ik heb te maken met een uitdaging en ik bereid me voor op de strijd. Een sporter beschouwt deze toestand als positief, en maakt gebruik van het positieve effect ervan (vaak al in de kleedkamer, als hij zich voorbereidt op de wedstrijd). Dat is precies de reden waarom hij zich niet uit het veld laat slaan door zijn tegenstander, of zijn doel uit het oog verliest. Hoe minder je een probleem maakt van de symptomen, hoe beter je gebruik kan maken van hun functie, namelijk de uitdaging met succes aangaan. 

Je moet de balans zien te vinden in het oppeppende effect van de adrenaline als gevolg van stress, zonder dat het je helemaal overspoelt. Je concentreren op je ademhaling helpt je om rustig te blijven. Als je gaat zitten met een rechte rug en je voeten stevig op de grond, en dan ademt 'via je buik', helpt dat je te ontspannen en je angst onder controle te houden. Tot slot spreekt het natuurlijk voor zich dat een goede voorbereiding op het gesprek ook van groot belang is. 

Technologie om stress onder controle te houden? Een slecht goed idee 

Uit onderzoek van bureau Mercer, gehouden in 2020, blijkt dat meer dan de helft (55%) van de HR-managers in de Verenigde Staten tegenwoordig gebruikmaakt van voorspellende algoritmes. Bij sollicitatiegesprekken wordt eveneens gebruik gemaakt van algoritmes, zoals blijkt uit het massale gebruik van bepaalde software (Breezy, iMocha ou Workable) door veel bedrijven. Hoe werkt het? Voor de camera van zijn computer antwoordt de kandidaat op vragen tijdens het sollicitatiegesprek, waarna deze video naar het bedrijf wordt gestuurd waar het gesprek wordt geanalyseerd door algoritmes.

Je denkt misschien dat je met zo'n videogesprek op afstand aan de beruchte klamme handdruk kan ontsnappen ... maar het gebrek aan live contact tussen recruiter en kandidaat vermindert niet alleen de stress, maar ook het menselijk contact. Dat is bizar als je beseft dat 75% van de HR-managers sociale vaardigheden tegenwoordig beschouwt als een onmisbare competentie om goed individueel en in een team te kunnen functioneren : aanpassingsvermogen, teamspirit, goed kunnen plannen, empathisch vermogen en goed kunnen luisteren, inlevingsvermogen, enz.  

De techniek is dus nog niet in staat om deze belangrijke soft skills te kunnen meten tijdens een online gesprek. En bij JobTeaser zijn we ervan overtuigd dat live menselijk contact beter werkt, en de kans geeft om de recruiter te verrassen ... Dus lekker stressen en ga ervoor.